مشاوره بی اشتهایی و بدغذایی کودکان

تعدادی از روشهای رفع مشکلات بد غذایی کودکان

مهمترین علت بدغذایی کودکان، عدم توجه به روش های کاربردی غذا دادن و ویژگی های رفتاری کودکان در سنین مختلف می باشد.

• اصرار به خوردن غذایی که کودک دوست ندارد باعث تشویش و اضطراب میشود. به هیچ وجه برای غذا خوردن کودک از تنبیه فیزیکی، توهین و تحقیر استفاده نکنید.
• در غذا خوردن کودک نظم ایجاد کنید (برای غذا خوردن مکانی خاص و بشقاب، لیوان و قاشقی مشخص تعیین کنید. در زمان های مشخص و با مشارکت هم غذا بخورید.
• غذاهای جدید را اصولی معرفی کنید.
• از مشارکت کودکان استفاده و به استقلال آنها بها بدهید.
• به سلایق کودکان احترام بگذارید. در خانواده ای که مدام غذاهای سرخ کرده با نمک فراوان سرو میشود و سالاد تتنها با سس خورده میشود نمیتوان انتظار داشت که کودکی را تربیت کرد که عاشق سیب زمینی سرخ کرده نباشد و میان وعده های خود را با تنقلات سپری نکند. اگر اهل سالم غذا خوردن هستید، کودک شما هم سالم انتخاب میکند. اما در بین غذاهای سالم هم هستند غذاهایی که فرزند شما نمی پسندد. اگر تعداد این نوع غذاها زیاد نیست و واقعا کودک شما یک غذا را دوست ندارد، به او اصرار نکنید. البته گاه کودکان شیوه طبخ را دوست ندارند که می توانید با انجام تغییراتی کوچک او را به خوردن غذا تشویق کنید.

• غذاها و خوراکی ها وسیله ای برای تشویق و تنبیه نیستند. بنابراین غذا خوردن کودک را وسیله تشویق و تنبیه قرار ندهید قرار ندهید.
• گاهی کودکان باید برای پذیرش غذاها الگو برداری از هم سن ها و شخصیت های مورد علاقه داشته باشند. همچنین غذا خوردن باید از سوی کودک بخشی از زندگی شود مثل نیاز به خواب. به داستان ها و عروسک ها متوسل شوید تا به این هدف برسید.
• کودکان خواهان توجه شما هستند.گاهی کودکان از نحوه غذا خوردن برای جلب توجه استفاده می کنند. توجه کافی و متعادل و بدون افراط و تفریط به کودک داشته باشید و نشان دهید نیاز به استفاده از روش ها و نحوه غذا خوردن برای جلب توجه ندارد.
• کودکان رنگ ها را دوست دارند. با رنگ های غذا بازی کنید و بشقاب جذاب اما ساده درست کنید.
• کودکان غذاهای خیلی سرد و یا داغ را نمی خورند. ابتدا بگذارید غذا به دمای ایده ال خود برسد و بعد در دسترس کودک قرار دهید.
• در برابر کودک خود سیاست یکسانی در پیش بگیرید و نشان دهید ضمن داشتن مهربانی و انعطاف نظم در غذا خوردن لازم است.
  در صورت امکان دسته جمعی غذا بخورید. کودکان تجمع اعضا خانواده را دوست دارند.
• عجله را از غذا خوردن حذف کنید. کودک قادر به مدیریت زمان برایت سریع خوردن غذا نیست و در نتیجه ترجیح می دهد غذا نخورد و یا کم بخورد. بعلاوه کودک دوست دارد با آرامش و بی دغدغه در کنار والدین با لذت غذا بخورد و دغدغه و واهمه ناشی از عجله و سایر موضوعات مربوط به بزرگسالان را نداشته باشد.
• گاهی کودک مشکلی در غذا خوردن ندارد اما والدین فکر میکنند کودکشان غذا کم میخورد و یا بد غذاست.
• مثلا والدین نبایدکاهش اشتهای کودکان بعد از دو سالگی را غیر طبیعی بدانند. این به دلیل آنست که رشد کودک به اندازه گذشته سریع نیست.
• بنابراین والدین نباید این موضوع را به کم غذایی و یا بد غذایی تعبیر کنند بلکه باید بر رشد مناسب ذهنی، جسمی و اجتماعی کودک توجه داشته باشند و با مشاوره تغذیه در هر برهه از تغییرات اساسی کودک، مشورت نمایند و فقط همواره از رشد همه جانبه او مطمئن شوند.
• مثال دیگر قد کشیدن کودک است. شرایط بدنی کودک با افزایش سن تغییر میکند و ممکن است وضعیت بدن کشیده و لاغر تر به نظر آید. والدین در این حالت نیز باید با مشورت با مشاور از رشد همه جانبه کودک مطمئن شوند.

• مثال دیگر در مورد انتظار نادرست والدین آنست که از کودکی که به تازگی یاد گرفته راه برود یا بدود انتظار دارند یکجا بنشیند و غذا بخورد. اساسا نباید انتظار داشت کودکان مانند بزرگسالان به آرامی سر سفره بنشینند و غذا بخورند.
• گاهی ممکن است کودک به دلیل بازیگوشی حواسش به غذا نباشد و تمایلی به صرف وقت بازی برای غذا نداشته باشد. در این صورت باید با مشاوره تغذیه روش های غذا خوردن کودک تغییر کند.
• ممکن است آنقدر در ساعات قبل کودک خوراکی های مختلف و اغلب با ارزش غذایی نامناسب برای کودک مصرف کرده باشد که اشتهایی برای وعده های اصلی غذایی ندارد. در آن صورت باید این عادت را با مشورت با مشاور تغذیه بهبود بخشید.
• کودکان ترجیح میدهند تنقلات یا هله و هوله و خوراکی هایی که برای آنها خوشمزه تر است را بخورند تا اینکه سر سفره بنشینند و با اشتها وعده اصلی غذایی را بخورند به این ترتیب هم بازی می کنند و هم از مزه های کاذب هله هوله لذت می برند و حس ناراحت کننده گرسنگی نیز نخواهند داشت. این عادت نیز باید بدرستی و با رعایت موازین غذایی مورد نیاز کودک بهبود یابد.
• هنگامی که کودک از خوردن امتناع میکند، اولین کاری که بسیاری از والدین انجام میدهند این است که به کودک برچسب بداخلاقی می زنند و حتی این را با خشم و یا تندی به کودک میگویند و با زبان بدن و یا کلام وی را تقبیح و یا حتی تنبیه می کنند. در حالی که این بد اخلاقی نیست بلکه کودک اخلاق خاصی دارد که باید توسط والدین و با مشاوره مناسب تغذیه اصلاح و هدایت شود.
• برخی اوقات وقتی بقیه اعضای خانواده از غذاهای متنوع در وعده های غذایی لذت می برند ممکن است کودکان فقط ناگت مرغ یا ساندویچ یا پاستیل و …را ترجیح دهند. باید با روش هایی که محتوی را تغییر نمی دهد اشکال غذایی مورد توجه کودک را ایجاد کرد و آهسته آهسته تنوع غذایی بیشتری را برای کودک ایجاد نمود.
• از سوی دیگر علاوه بر ترجیحات و علایق غذایی محدود ممکن است متوجه مسائل دیگری مانند تهوع یا مشکل در بلع یا جویدن با برخی غذاها شوید. اگرچه این غیرمعمول است اما میتواند سرنخی از این باشد که کودک لجباز نیست و ممکن است یک مشکل اساسی داشته باشد
• نکاتی در مورد غذا خوردن کودکان بدغذا
• بهترین راه حل این است که نگرانی خود را به کودک بروز ندهید زیرا اضطراب، کودک شما را کم خوراکتر خواهد کرد.
  اضطراب زمان صرف غذا را از بین میبرد. مجبور کردن، فشار اوردن یا فریاد زدن بر سر کودک برای غذا خوردن انها را ناراحت میکند یا شروع به گریه میکنند و فرصت غذا خوردن از بین می رود.
• سعی کنید چند پیشنهادغذایی ساده و از نظر عمدتا شکلی متفاوت به کودک بدهید و اجازه انتخاب با توجه به سن کودک بدهید و شرایط را مثبت و به دور از مجادله نگه دارید.
• نباید کودک را مجبور به غذا خوردن کنید. یک رویکرد بهتر این است که سعی کنید حداقل یکی از غذاهای ترجیحی سالم خود را در هر وعده غذایی بگنجانید.
• آزادی کودک برای بازی با خوراکی مهم است (مثال: کودک از خواص گل کلم آگاه نیست و معمولا چنین سبزیجاتی را دوست ندارد، اما وقتی با سبزیجات بازی میکند و آنها را با دستش خرد یا تکه تکه میکند ممکن است در حین بازی بخورد.)
• ظاهر غذا می تواند جذاب باشد. (مثلا ممکن است فرزند شما گوشت نخورد اما اگر بر حسب سن گوشت پخته شده را قلقلی کنید و یا به سیخ های کوچک چوبی بزنید تا با آنها بازی کند و خودش گوشت ها را با دست ( تمیز) بخورد یا از سیخ دربیاورد و میل کند، علاقه نشان دهد.)
• کودکان زود از یک جا نشستن خسته می شوند و میتوان گفت حوصله آن را ندارند که به طور مداوم یک جا بنشینند و غذا بخورند در واقع کودک کنجکاو و بازیگوش است و میخواهد اندکی بعد از نشستن و غذا خوردن به بازی برگردد یا بلند شود و به جستجوی محیط اطرافش بپردازد. در این
• حالت راه حل این هست که صبور باشید و غذای کودک را بعد از جمع شدن سفره یا میز غذا دوباره به به او بدهید.
  خردسالان باید در زمان غذاخوردن راحت بوده و غذا نزدیک او باشد و با ظروف مناسب سنشان به آنها پیشنهاد شود.
• غذا را در ظروف پلاستیکی بریزید زیرا ظروف شیشه ای یا چینی یا سفالی در صورت شکستن علاوه بر خطرات جسمی برای کودک تاثیر نامناسب روی روحیه او دارد و باعث کلافگی پدر و مادر میشود.
• اجازه دهید فقط انچه را دوست دارند در بشقاب بگذارند یا بخورند آنها ممکن است کلم یا گوجه را کنار بگذارند اما با خوشحالی برنج و ماست بخورند.
  حذف عواملی که حواس کودک را از غذاخوردن پرت می کنند. (اجازه کار کردن با تبلت، تلفن های هوشمند و تماشای تلویزیون در طول وعده های غذایی میتواند باعث شود کودک علاقه خود را به غذا خوردن از دست بدهد.

• شما میتوانید با کنار گذاشتن تلفن همراه خود در هنگام غذاخوردن برای کودکتان الگو شوید.
• وعده های غذایی با مقدار مناسب سرو کنید. ممکن است کودک از خوردن تمام غذاهای موجود در بشقاب امتناع کند.
• کودکان به اندازه بزرگسالان به غذا نیاز ندارند اگر غذای بیش از حد روی بشقابشان بگذارید ممکن است غذا تمام نشود.
  ممکن است قسمت های کوچک از خوراکی را خردسال میل کند. در این صورت به فواصل مناسب به کودک غذا دهید.
• کودکان به ویژه خردسالان می توانند در طول یک روز حتی در طی چند روز تا هفته ها نوسانات زیادی در اشتهای خود داشته باشند. لازم نیست کودک در هر وعده غذایی غذا بخورد اما نباید این باعث اختلال در رشد کودک شود.
• زمان غذا خوردن را خیلی نزدیک به زمان خواب یا خیلی قبل یا بعد از یک فعالیت برنامه ریزی نکنید.
• بعضی از بچه ها مدتی بعد از بیداری گرسنه نیستند، پس اجازه دهید که کودک کم کم آماده غذا خوردن شود.
• بعد از صرف وعده اصلی، میان وعده ای را که دوست دارد در اختیارش قرار دهید (شیرینی، بستنی، آلوچه و لواشک). بدین ترتیب کودک را تشویق به خوردن وعده اصلی میکنید.
• کودکی که از صبح تا ظهر جلوی تلویزیون یا کامپیوتر بی تحرک نشسته، اصلا میلی به غذا ندارد. شرایط هرگونه فعالیت فیزیکی که گرسنگی را تحریک میکند مانند رفتن به پارک، حیاط منزل را فراهم کنید.
• به فرزند خود توجه کنید. گاهی کودک برای جلب توجه و یا لجبازی از غذاخوردن خودداری میکند. با ابراز علاقه متعادل و بدون قید و شرط، بستری از احساس امنیت و شادابی را برایش فراهم کنید.
• آگاهی از فواید خوراکی ها در ترغیب کودک برای مصرف بیشتر گروه های غذایی استفاده کنید و از خواص موادغذایی برای کودک بگویید.
  در هنگام غذا دادن به کودک صبور باشید با او صحبت و او را تشویق کنید و هنگامی که کودک با علاقه غذا میخورد میتوانید از او تعریف و تمجید کنید.
  ساعات برنامه غذایی کودک نباید متغییر باشد. فاصله زمانی بین مصرف میان وعده و وعده اصلی باید رعایت شود.
• در زمان غذا خوردن، کودک نباید خیلی گرسنه یا خیلی خسته باشد.
• برای خوردن غذا جایزه درنظر نگیرید.
• نباید انتظار داشت کودک خیلی تمیز و مرتب مطابق با خواسته شما غذا بخورد. ریخت و پاش غذا را میتوان با ملایمت و به تدریج محدود کرد.